ابوزبید منذر بن حرمله طلائی قحطانیابوزبید منذر بن حرمله طائی قحطانی کندی (م حدود ۶۲ هـ)، از مسیحیان قبیله طیّ و از شعرای عرب در دو دوره جاهلیت و اسلام بود. نامش را منذر و حرمله ذکر کرده‌اند. ۱ - معرفی اجمالیابوزبید منذر بن حرمله (حرملة بن منذر) بن معدی کرب بن حنظلة بن نعمان طائی قحطانی کندی، منسوب به قبیله بنی طی بود و در نواحی دمشق زندگی می‌کرد. برخی نام وی را منذر نوشته‌اند. او دو دوره جاهلیت و اسلام را درک کرد و از شاعران برجسته روزگار خویش به شمار می‌رفت. [۴]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۷۳.
به اخبار و سیره ملوک و پادشاهان آگاهی داشت. در دوران زندگی خویش مسافرت‌های زیادی به بلاد مختلف از جمله مکه، مدینه، نجف، کوفه [۱۰]
ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۱۲، ص۱۳۵.
و رقّه [۱۱]
سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۹۴.
داشته است و غالباً در این سفرها به دیدار پادشاهان به ویژه پادشاهان عجم می‌رفت.به گفته ابن‌قتیبه، وی در دوران خلافت عثمان، هم‌نشین و از ندیمان ولید بن عقبه (والی کوفه) بود و جمحی نیز این مطلب را یادآور شده است. او نزد خلیفه سوم، عثمان (خلافت ۲۳-۳۵ هـ) از محبوبیت و منزلت خاصی برخوردار بود. بیشتر اقامت او نزد دایی‌هایش (که از بنی تغلب بودند) بود. بغدادی می‌نویسد که ابوزبید یگانه نصرانیی بود که خلیفه دوم، عمر او را به جمع‌آوری صدقات در بین قوم خویش مامور کرد. [۱۵]
بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۲، ص۱۵۵.
۲ - مذهبابنحجر عسقلانی و ابن‌عساکر می‌نویسند که وی در بین مسلمانان زندگی می‌کرد، ولی اسلام نیاورده و بر نصرانیت خویش باقی ماند. البته برخی چون طبری و ابن‌اثیر معتقدند که وی در نهایت به دست ولید بن عقبه به اسلام روی آورد. ۳ - تاریخ وفاتگفته شده که ابوزبید فردی شرابخوار بود و مرگش نیز در حالی فرا رسید که جامی از شراب در دست داشت و به آسمان خیره شده بود و شعر می‌سرود. [۲۱]
ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۱۲، ص۱۳۷.
تاریخ وفات وی را به اختلاف در حدود ۶۲ هـ در کوفه یا رقه ذکر کرده‌اند. ایشان پس از مرگ در کنار قبر ولید بن عقبه به خاک سپرده شد. [۲۴]
ابن‌منظور، محمد بن مكرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۶، ص۲۷۳.
۴ - آثارمجموعه سروده‌های ابوزبید در دیوانی به چاپ رسیده است. [۲۵]
سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۹۵.
۵ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۲۶]
كحاله، عمر رضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۱۸۸.
[۲۷]
ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۱۱۱.
[۲۸]
دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۶، ص۷۷۹۱.
۶ - پانویس۷ - منبعپژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۴۵، برگرفته از مقاله «ابوزبید حرملة بن منذر طائی». عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۲۱۲. رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 62 (قمری) | شاعران صدر اسلام | شخصیت‌های مسیحی عراق | شعرای جاهلیت | کارگزاران عمر
|